Францішак Іванавіч Вісмонт

Францішак Іванавіч Вісмонт
Дата нараджэння	12 чэрвеня 1950(1950-06-12) (74 гады)
Месца нараджэння	Ліда, Лідскі раён, Баранавіцкая вобласць, БССР, СССР
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	навуковец, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	паталагічная фізіялогія
Месца працы	Нацыянальная акадэмія навук Беларусі Мінскі медыцынскі інстытут Мінскі медыцынскі інстытут
Навуковая ступень	доктар медыцынскіх навук (1990)
Навуковае званне	прафесар член-карэспандэнт НАН Беларусі (2004)
Альма-матар	Мінскі медыцынскі інстытут (1973)
Навуковы кіраўнік	Валерый Мікалаевіч Гурын
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Францішак Іванавіч Вісмо́нт (12 чэрвеня 1950, Ліда, Гродзенская вобласць) — беларускі вучоны ў галіне фізіялогіі і паталогіі. Член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2004), доктар медыцынскіх навук (1990), прафесар (1997).

Біяграфія

Скончыў Мінскі дзяржаўны медыцынскі інстытут (1973). З 1976 года — у Беларускім дзяржаўным медыцынскім універсітэце малодшы навуковы супрацоўнік, асістэнт, дацэнт, прафесар, з 1996 года загадчык кафедры паталагічнай фізіялогіі.

Навуковая дзейнасць

Работы ў галіне паталагічных механізмаў у ахоўна-прыстасоўвальных рэакцыях арганізма. Высветлена роля эндатаксінаміі ў фізіялогіі і паталогіі, ва ўзнікненні дызрэгуляцыйнай паталогіі, вывучаны механізмы парушэння і падтрымання сістэмных функцый арганізма, тэмпературнага гамеастазу, термарэзістэнтнасці ва ўзнікненні перадпаталагічных і паталагічных станаў, у патагенезе гіпертэрміі і ліхаманкавых станаў. Даказана рэгулятарная і патагенетычная ролю сістэмы арганічнага протэаліза і эндагенных інгібітараў протеиназ ў цэнтральных механізмах рэгуляцыі тэмпературы цела. Эксперыментальна ўстаноўлена значэнне ренінангеатэнзінавай сістэмы мозгу, эндагенных інгібітараў протэіназ ў механізмах развіцця ліхаманкавых станаў. Устаноўлена, што павышэнне актыўнасці альфа-антытрыпсіну ў крыві з’яўляецца важным патагенетычным фактарам эндатаксіны ліхаманкі. Паказаў цесную ўзаемасувязь паміж функцыянальнай актыўнасцю термарэгулятарных структур мозгу і ўзроўнем ў крыві эндагенных інгібітараў протэіназ, якія сінтэзуюцца гепатацітамі. Высветлена рэгулятарная роля гепатацытаў і клетак Купфера, іх дэтаксікаціоннай і эндатаксінааясшкоджваюшчай функцыі ў механізмах фарміравання тырэоіднага статусу арганізма і рэгуляцыі тэмпературы цела.

Аўтар больш за 260 навуковых прац, у тым ліку 2 манаграфій, 3 падручнікаў і 2 вынаходстваў.

Бібліяграфія

• Об участии пептидгидропаз мозга в центральных механизмах терморегуляции при перегревании и пирогеналовой лихорадке // Нейрогиптиды и терморегуляция. Мн., 1990.
• Роль ренинангиотензиновой системы мозга в центральных механизмах терморегуляции при пирогеналовой лихорадке // Термофизиология. Мн., 1994. Вып.3.
• Хроничекие поражения печени холестатической и токсической природы. Мн.: БДМУ, 2004 (в соавт.).
• Зависимость терморегуляции от состояния детоксикационной функции печени и выраженности эндотосинемии // Нейрогуморальные механизмы регуляции функции в норме и патологии. Мн., 2007.
• Патологическая анатомия и патологическая физиология. Мн.: Вышэйшая школа, 2007 (в соавт.).
• Основы биоэтики. Мн.: Вышэйшая школа, 2010 (в соавт.).

Узнагароды

• медаль Францыска Скарыны (2007).
• Заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь (2021).

Спасылкі

• Францішак Іванавіч Вісмонт у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
• Висмонт Франтишек Иванович Архівавана 5 кастрычніка 2022. (руск.)